Private bouwplantoets
Na bijna twee jaar uitstel heeft de Eerste Kamer op 14 mei 2019 het wetsvoorstel Kwaliteitsborging van het bouwen (Wkb) goedgekeurd. Naar verwachting treedt de Wkb per 1 januari 2024 in werking, in eerste instantie voor bouwwerken in de laagste risicoklasse.
Met de invoering van de Wkb zal het bouwtoezicht ingrijpend veranderen. De onderstaande infographic van het Ministerie BZK brengt de beoogde procesgang van het bouwtoezicht onder de Wkb in beeld. Een belangrijke rol is weggelegd voor de ‘onafhankelijk en gecertificeerde kwaliteitscontroleur’. Deze checkt gedurende het hele ontwerp en de uitvoering op de bouwtechnische eisen. Bouwbedrijven krijgen meer verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van hun bouwwerken. Zo blijft het bouwbedrijf tot 20 jaa na oplevering verantwoordelijk voor de constructieve kwaliteit! De zakelijke en particuliere bouwconsument wordt beter beschermd. De gemeente blijft bevoegd gezag en kan handhavend optreden na signalen van de kwaliteitscontroleur, derden of na eigen waarneming.

Deze infographic toont de rol van de gemeente en de onafhankelijke en gecertificeerde kwaliteitscontroleur voor, tijdens en bij oplevering van een bouwproject. Voor meer informatie zie https://www.rijksoverheid.nl/documenten/publicaties/2019/01/17/infographic-kwaliteit-en-veiligheid-van-gebouwen-verbeteren.
Bij de oplevering van het bouwwerk moet de bouwer aantonen dat aan de regelgeving is voldaan. Wanneer bij oplevering blijkt dat een bouwwerk niet volgens de regelgeving en gemaakte afspraken is gebouwd, krijgt de opdrachtgever betere mogelijkheden om de aannemer aan te sporen tot herstelwerkzaamheden. Ook informeert de bouwer de klant over de manier waarop risico’s tegen schade door het niet nakomen van de verplichtingen en de gebreken na de oplevering zijn afgedekt. Daarbij wordt het opschortingsrecht van de particuliere opdrachtgever aangescherpt. Dat wil in grote lijnen zeggen dat de particuliere opdrachtgever het recht krijgt om de de laatste termijn van 5% van de aanneemsom pas te laten betalen, wanneer alle gebreken zijn opgelost.
Het vernieuwde toezicht gaat in eerste instantie gelden voor eenvoudige bouwwerken in de laagste risicoklasse. Voorafgaand aan de inwerkingtreding van de wet, doen de VNG en BZK een groot aantal proefprojecten (streven: 10% van de vergunningverleningen). Met deze projecten wordt de werking van het stelsel verfijnd en kunnen gemeenten, bouwers en toezichthouders zich inhoudelijk en qua capaciteit goed voorbereiden op de invoering van het stelsel. Ook kan de wet alleen in werking treden, als er voldoende waarborgen zijn dat de bouwprojecten onder het nieuwe stelsel doorgang kunnen vinden. De ondersteunende ICT dient op tijd op orde te zijn, er moeten voldoende gecertificeerde kwaliteitsborgers beschikbaar zijn en de toelatingsorganisatie die zorgt voor toezicht op de werking van het stelsel, moet van start zijn gegaan.