Fasen

Aansprakelijkheid voor toerekenbare tekortkomingen en verborgen gebreken

Ga er niet voetstoots vanuit dat contractuele aansprakelijkheidsbeperkingen ook gelden voor constructieve veiligheid.

Projectkwaliteitsplan uitvoering eisen

Leg vast dat het uitvoerend bouwbedrijf een Projectkwaliteitsplan moet maken

Startbespreking engineering constructies

In deze startbespreking moet het ‘Projectplan engineering constructies’ worden besproken.

Ontwerpintegratie

Borg dat het architectonisch, het constructief, het geotechnisch en het installatietechnisch ontwerp van meet af aan goed op elkaar worden afgestemd.

Startbespreking

Zorg voor een goed start en beleg een starbespreking

Gebruiksvergunning

Check bij de behandeling van de aanvraag voor een omgevingsvergunning voor brandveilig gebruik nogmaals of de constructieve veiligheid bij brand voldoende is gewaarborgd.

Revisiebescheiden ‘as built’

Zorg voor goede revisietekeningen of -modellen van de constructies 'as built' als onderdeel van het (digitaal) bouwwerkdossier.

Veiligheidscultuur

Bevorder de veiligheidscultuur binnen het ontwerpteam

BIM regisseur ON

Stel binnen het ontwerpteam een 'BIM Regisseur Opdrachtnemer' aan.

Aanhaken op risicomanagement

De coördinerend constructeur neemt het voortouw in deze fase het voortouw in het analyseren en beheersen van risico's. Het uitvoerend bouwbedrijf participeert in het risicomanagement vanuit de eigen verantwoordelijkheid en expertise.

Bevorderen veiligheidscultuur

Zorg van meet af aan voor een goede veiligheidscultuur binnen het team dat de detailengineering verzorgt.

Opdrachtgever en Constructieve Veiligheid

Als opdrachtgever hebt u - alleen al door de manier waarop u het project organiseert - grote invloed op de constructieve veiligheid van uw bouwwerk. Pak uw verantwoordelijkheid en schep de juiste voorwaarden voor een constructief veilig bouwwerk!

Projectkwaliteitsplan uitvoering

In het projectkwaliteitsplan uitvoering moet zijn vastgelegd wat de taken, de bevoegdheden en de verantwoordelijkheden zijn van de partijen die bij de uitvoering zijn betrokken.

Projectplan Engineering Constructies

De aannemer stelt, voordat de uitvoering start, een goed ‘Projectplan engineering constructies’ op (als onderdeel of nadere uitwerking van het Projectkwaliteitsplan uitvoering).

Nadere uitwerking BIM Uitvoeringsplan (BUP)

In de fase van Uitvoeringsgereed Ontwerp / detailengineering komen er veel nieuwe participanten bij: installatiebedrijven, comakers, leveranciers van bouwsystemen enzovoort. Werk het BIM Uitvoeringsplan hiertoe verder uit.

Afweging renovatie, vervanging, sloop en/of (ver)bouw

BIM Uitvoeringsplan

Stel in samenspraak met de partners in het ontwerpteam een BIM Uitvoeringsplan op

Risico-analyse en risicodossier

Het is belangrijk dat de ontwerpende partners starten met het systematisch in beeld brengen, analyseren en behandelen van de veiligheidsrisico's die gepaard gaan met het ontwerpen, realiseren en gebruiken van een bouwwerk. De ontwerpend constructeur draagt het risicodossier voor het aspect constructieve veiligheid mettertijd over aan de coördinerend constructeur.

Vraagspecificatie

Leg in de Vraagspecificatie de eisen en randvoorwaarden vast voor constructieve veiligheid, gekoppeld aan de te realiseren functies.

Beheer- of gebruiksdossier

Leg een beheer- of gebruiksdossier aan met onder andere revisietekeningen of -modellen van de constructies en overzichten met toelaatbare vloerbelastingen.

Raamwerk voor (periodieke) gebouwinspecties

Op grond van zijn/haar wettelijke aansprakelijkheid is het noodzakelijk dat een eigenaar de bouwtechnische kwaliteit van zijn bouwwerk laat inspecteren, wanneer daartoe aanleiding is. Diverse aanleidingen voor inspecties zijn beschreven in borgingsacties voor de fase Gebruik. Lees verder voor een systematische verwijzing.

Materialen constructief veilig onderhouden

De blijvende correcte werking van de constructie en de daarin verwerkte materialen kan alleen worden gegarandeerd, wanneer regelmatig inspecties worden uitgevoerd en waar nodig onderhoud wordt gepleegd.

Constructief beoordelen bestaande bouwwerken

Beoordeel de constructieve veiligheid en andere kwaliteitsaspecten van bestaande bouwwerken indien daartoe aanleiding is.

Inspecteren technische kwaliteit bouwwerk

Voer periodieke inspecties uit op vast te stellen dat het bouwwerk veilig kan worden gebruikt

Betrekken (toekomstige) beheerder

Betrek waar mogelijk de toekomstige beheerder van het bouwwerk bij de voorbereiding van het project. De beheerder weet welke problemen kunnen optreden bij het gebruik, beheer en onderhoud van een bouwwerk en heeft vaak ook inzicht in hoe die problemen al in het initiatief en bij het ontwerp kunnen worden voorkomen.

Coördinerend constructeur

De opdrachtgever of de D&B-aanbieder dient een ‘coördinerend constructeur’ aan te stellen, die de uitwerkingen van de deelconstructeurs (risicogestuurd) controleert en de constructieve samenhang inzichtelijk maakt en bewaakt.

Vooroverleg bevoegd gezag

Als u bouwplannen hebt op een bepaalde locatie, overleg dan alvast met het bevoegd gezag.

Architectonische ambities en constructief concept

Voer tijdig het gesprek met de constructeur over de afstemming van de architectonische ambities en het constructief concept

Veranderend gebruik

Geef de constructeur bij veranderend gebruik van het bouwwerk of bij het naderhand plaatsen van airco's, sprinklerinstallaties en dergelijke opdracht om te checken of dit problemen oplevert voor de constructieve veiligheid.

Engineeringscoördinator

Stel als uitvoerend bouwbedrijf een werkvoorbereider of andere functionaris aan als engineeringscoördinator.

BIM-coördinator

Zorg voor een goede samenwerking tussen de coördinerend constructeur, de engineeringscoördinator en de BIM-coördinator op het project.

Materialen constructief veilig uitgevoerd

Materiaalkeuzen uit de ontwerpfase worden door vertaald naar inkoopspecificaties, keuringsplannen en dergelijke. Tijdens de uitvoering wordt toegezien op de correcte verwerking.

Wijzigingen in de constructie

Bij verbouwingen die leiden tot tot ingrepen in de constructie, moet u altijd een ter zake deskundige constructeur inschakelen.

Water- en sneeuwaccumulatie

Inspecteer regelmatig afvoerroosters, hemelwaterafvoeren en noodoverstorten van platte daken; houd ze schoon om instorting door water- of sneeuwaccumulatie te voorkomen.

Uitkragende galerijen en balkons van flatgebouwen

Flatgebouwen die zijn gebouwd vóór 1975, moeten worden onderzocht op de constructieve veiligheid van uitkragende balkons en galerijen

"Niet-waarschuwende gebreken"

Van sommige typen bouwconstructies is bekend dat ze - soms na verloop van jaren - onveilige situaties kunnen opleveren. Hier vindt u er een aantal op een rij, inclusief verwijzingen naar publicaties waar in staat wat u moet doen als u te maken krijgt met zulke bouwconstructies.

Calamiteiten

Organiseer dat in het geval van calamiteiten met het bouwwerk onmiddellijk de juiste maatregelen worden getroffen.

Brand en brandveiligheid

Circulariteit bestaande constructies

Belangrijkste doelstellingen van 'circulair bouwen' zijn het verminderen van de milieubelasting en energiebesparing. Wanneer een bouwwerk het einde van zijn levensduur nadert, kan de eigenaar een aantal strategieën overwegen. Zoals: verlengen van de levensduur van de bestaande constructie, hergebruik van onderdelen uit de bestaande constructie of hergebruik van materialen. Deze borgingsactie beschrijft de aandachtspunten bij deze strategieën.

Constructieve veiligheid van hulpconstructies (fase U)

Constructieve veiligheid van steigers

De VSB en Bouwend Nederland hebben de Richtlijn Steigers opgesteld, waarin de stand van de techniek is weergegeven over het bouwen van en het werken op stalen steigerconstructies in de bouw, industrie en vele andere branches.

Toezicht onder de UAV 2012

Zorg voor toezicht op de uitvoering (van draagconstructies) door of namens de opdrachtgever. Stem het toezicht af op de mate waarin het uitvoerend bouwbedrijf de eigen kwaliteitsborging op orde heeft.

Toezicht onder de UAV-GC 2005

Vraag bij de contractvorming een Projectkwaliteitsplan en/of Keuringsplan Uitvoeringswerkzaamheden ter acceptatie aan. Beoordeel of deze documenten voldoende vertrouwen bieden in een kwalitatief goede uitvoering, voordat u ze accepteert. Geef bij de acceptatie desgewenst stop- en bijwoonpunten aan.

Integraal Toezichtprotocol (iTP)

Toets de uitvoering van het werk aan de hand van het "Integraal Toezichtsprotocol" (iTP) dat is ontwikkeld door de Vereniging BWT Nederland.

Wijzigingen tijdens de uitvoering

Zorg voor een zorgvuldige afhandeling van wijzigingen tijdens de bouw en leg deze goed vast.

Constructieve veiligheid van afbouwconstructies

Afbouwconstructies maken onlosmakelijk deel uit van de gehele constructie, zorg dat ze veilig worden ontworpen en uitgevoerd.

Minimaal in te dienen: Definitief Ontwerp Constructies

Dien de gegevens omtrent de draagconstructies bij de aanvraag voor een omgevingsvergunning minimaal in op het niveau dat in de 'STB constructies 2018' is gedefinieerd voor de fase Definitief Ontwerp. Zorg ervoor dat het bouwplan vóór de indiening is getoetst aan het Bouwbesluit.

Ontvankelijkheidstoets

Neem een bouwaanvraag niet in behandeling, wanneer niet minimaal de informatie beschikbaar is die volgens de Mor direct bij de aanvraag moet worden ingediend.

Verzoek tot latere indiening

Dien - indien nodig - een verzoek in tot latere indiening van bescheiden als genoemd in het document "Indieningsbescheiden constructieve veiligheid"

BRIStoets

Toets bouwaanvragen aan de hand van BRIStoets (voorheen "Toetsprotocol CKB online").

Systeemtoezicht bij gecertificeerde bouwplantoets

Beperk u - indien het wettelijk kan - tot systeemtoezicht, wanneer de aanvrager een gecertificeerde bouwplantoets heeft laten uitvoeren.

Ontwerpen voor constructief veilig circulair bouwen

Voor circulair bouwen zijn verschillende strategieën mogelijk. Een aantal daarvan moeten bouwpartners al in de ontwerpfase overwegen. Ze mogen daarbij de constructieve veiligheid niet uit het oog verliezen.

Aanhouden verlening omgevingsvergunning bij onvoldoende samenhang in de ingediende informatie

Houd het verlenen van de vergunning voor de bouwactiviteit aan, wanneer de samenhang van de bij de aanvraag ingediende gegevens onvoldoende blijkt uit de ingediende informatie.

Uitbesteding toetsing constructief ontwerp

Besteed de toetsing van constructieve gegevens van (grotere) bouwplannen uit aan de RUD, een andere gemeente of een gekwalificeerd adviesbureau, wanneer BWT zelf niet beschikt over voldoende capaciteit en/of gekwalificeerde medewerkers.

Voortzetting risicomanagement

Het team dat verantwoordelijke is voor de Uitvoeringsgereed Ontwerp, pakt het risicomanagement op dat is gestart door het ontwerpteam en neemt daarbij het overgedragen risicodossier als uitgangspunt.

Materialen constructief veilig ge-engineerd

Materiaalkeuzen die in de ontwerpfase reeds zijn gemaakt, worden in deze fase verder uitgewerkt in de engineering van de draagconstructies.

Omgaan met innovaties

Toepassing van nieuwe constructieve systemen die zich nog niet in de praktijk hebben bewezen, vraagt speciale aandacht. Ook het onoordeelkundig gebruik van systemen en/of producten in situaties waarvoor ze eigenlijk niet zijn bedoeld, kan tot gevaarlijke situaties leiden. Er rust een zware verantwoordelijkheid op de coördinerend constructeur om dat te voorkomen.

Kwaliteitsborging engineering onder de UAV-GC 2005

Anders dan bij een contract onder de UAV 2012, is het uitgangspunt bij een contract onder de UAV-GC 2005 dat de Opdrachtgever geen dagelijkse controle houdt (of laat houden) op de technische uitwerking ('engineering') van het ontwerp. De opdracht nemende partij is immers volledig verantwoordelijk voor de kwaliteitsborging van zijn eigen werkzaamheden. Dat wil niet zeggen dat u als Opdrachtgever helemaal geen invloed hebt op de kwaliteit van de engineering.

Toetsprotocol CV

De coördinerend constructeur moet vooraf, in het offertestadium, een ‘toetsprotocol’ op stellen.

Gecertificeerde software

De toepassing van gecertificcerde software verkleint de kans op fouten.

Nader in te dienen gegevens

Dien gegevens tijdig in en ga er zorgvuldig mee om.

Procedure planwijzigingen

Zorg voor een goede transparante procedure voor planwijzingen.

Toetsing nader ingediende gegevens

Het toetsen van nader ingediende gegevens en bescheiden hoort nog tot de formele behandeling van de bouwaanvraag.

Constructieve veiligheid van hulpconstructies (fase UO)

Laat tijdelijke constructies niet tussen de wal en het schip vallen!

Aanbeveling tot aanstelling van een ‘coördinerend constructeur’

Adviseer de aanvrager in de correspondentie rond de omgevingsvergunning - indien nodig - om een coördinerend constructeur aan te stellen voor de fase van de detailengineering (Uitvoeringsgereed Ontwerp).

Ontwerpwijzigingen

Stel bij de start van de ontwerpfase een heldere procedure vast voor het doorgeven, vaststellen en doorvoeren van ontwerpwijzigingen

Vooroverleg met bevoegd gezag

Betrek de ontwerpend constructeur bij eventueel vooroverleg met het bevoegd gezag

Gevolgklassen

Leg de gevolgklassen van het constructieve ontwerp van het bouwwerk gezamenlijk vast en stem de toetsingsprocedures daarop af conform NEN-EN 1990

Vakbekwaamheid ontwerp en engineering

Betrek uitsluitend medewerkers bij het constructief ontwerp die zijn berekend op de klus en die de uitkomsten van toe te passen computerprogramma's op hun constructieve merites kunnen beoordelen

Veilig werken met computerprogramma's

Zorg ervoor dat alleen mensen met geavanceerde berekeningssoftware werken, die de uitkomsten op hun constructieve merites kunnen beoordelen

Parametrisch ontwerpen

In het verlengde van BIM wint 'parametrisch ontwerpen' snel aan populariteit, met name ook voor het ontwerpen van draagconstructies. He KPCV Taakgroep Digitale Ontwikkelingen schreef een notitie met do's & don'ts en best practices.

'Robuust' ontwerp

Zorg bij kritieke constructies voor een 'robuust' ontwerp, denk bijvoorbeeld aan een tweede draagweg waarlang krachten kunnen worden afgevoerd wanneer de primaire draagweg faalt

Materialen constructief veilig ontworpen

Een constructie is uit diverse materialen opgebouwd en het is daarom van groot belang dat deze juist worden gekozen.

Kwaliteitscontrole

Borg de interne controle van modellen, tekeningen en berekeningen vóórdat ze de deur uitgaan. Pas daarbij het 'vier-ogen-principe' toe. Voer risico-analyses uit op het constructieontwerp. Spits de controles toe op de aspecten met de grootste risico's

Second Opinion

Vraag bij complexe, niet-alledaagse constructies een second opinion van een onafhankelijke, constructief onderlegde ontwerpcontroleur

Programmawijzigingen tijdens de ontwerpfase

Beperk programmawijzigingen in de ontwerpfase tot een minimum. Geef, als wijzigingen onvermijdelijk zijn, het ontwerpteam voldoende tijd om ze consequent te verwerken in het ontwerp.

Ontwerp en constructieve veiligheid op de bouwplaats

Besteed in het constructief ontwerp aandacht aan de constructieve veiligheid op de bouwplaats tijdens de uitvoering. Zorg dat er een goed V&G-plan is, waarin onder andere aandacht wordt besteed aan de (veiligheid) van hulpconstructies.

Ontwerpnota (schriftelijke toelichting)

Documenteer het constructief ontwerp zodanig, dat het volledig inzichtelijk is voor partijen die er in het project mee verder moeten. Voeg een 'ontwerpnota' toe, beschrijf daarin alle uitgangspunten voor en basisprincipes van het constructief ontwerp.

Gecontroleerd proces voor informatieverstrekking uitvoeringsfase

Geef alle partijen voldoende tijd om hun werk te doen. Geef de betrokken partijen (architect, adviseurs, comakers) tijdig opdracht het Uitvoeringsgereed Ontwerp, om te voorkomen dat zij op elkaar moeten wachten en de detailengineering van de constructies moet worden 'afgeraffeld'.

Demarcatie taken constructeur en deelconstructeurs

Zorg - hetzij in het bestek, hetzij in andere contractdocumenten - voor een eenduidige demarcatie van taken van de ontwerpend constructeur, de coördinerend constructeur en de deelconstructeurs.

Overdragen constructief ontwerp

De ontwerpend constructeur dient het constructief ontwerp goed gedocumenteerd over te dragen aan de coördinerend constructeur. Afhankelijk van de contractvorm kan dat op verschillende momenten zijn, bijvoorbeeld na het Voorontwerp, na het Definitief Ontwerp of na het Technisch Ontwerp. Welke informatie moet er op die momenten minimaal in het overdrachtsdossier zitten?

Verantwoordelijkheidsmatrix

Bepaal de bouworganisatie- of contractvorm voor het project; leg de verantwoordelijkheden voor de borging van de CV vast in een verantwoordelijkheidsmatrix

BIM regisseur OG

Wijs een ‘BIM-regisseur OG’ aan zoals bedoeld in het Nationaal Model BIM Protocol.

BIM protocol

Stel een BIM Protocol op en voeg dit bij het contract

Informatie Leveringspecificatie

Ontwikkel een ILS op en voeg deze bij het contract met de Opdrachtnemer(s).

Ontwerpteam

Formeer zo vroeg mogelijk een compleet ontwerpteam, inclusief de ontwerpend constructeur en uitvoeringsdeskundigheid.

Constructeursselectie

Selecteer een (ontwerpend/coördinerend) constructeur niet uitsluitend op prijs, maar op prijs én kwaliteit. Schakel bij een complex en/of omvangrijk werk een Registerontwerper (RO) in.

Uitvragen Projectkwaliteitsplan

Eis dat het ontwerpteam (traditionele contractvorm) of de D&B-aanbieder (geïntegreerde contractvorm) een Projectkwaliteitsplan (PKP) of ‘Projectplan Engineering Constructies’ voor het ontwerp ter toetsing en acceptatie voorlegt.

Toetsingsplan

Voeg bij toepassing van een geïntegreerd contract conform de UAV-GC 2005 een ‘toetsingsplan ontwerpwerkzaamheden’ bij de contractstukken.

Eurocodes

Geef aan welke als ‘informatief’ aangemerkte delen van de van toepassing zijnde Eurocodes NEN-EN 1990 van kracht zijn.

Contracteren constructeurs bij verschillende contractvormen

Passende opdracht

Geef de ontwerpend constructeur een opdracht die passend is voor het project.

Opstellen Projectkwaliteitsplan

Stel een integraal Projectkwaliteitsplan (PKP) voor de ontwerpfase op,

Technical Inspection Service

Overweeg inschakeling van een erkende TIS in (of eis dit van de constructeur of het uitvoerend bouwbedrijf)

Private bouwplantoets