Innovatie en systeemgrenzen, risico’s goed in beeld?
Innovatieve constructiesystemen
Innovatie is een goede zaak. Innovatie is noodzakelijk om de maatschappelijke doelstellingen waarvoor de bouw zich gesteld ziet – betaalbare woningen, energietransitie, verduurzaming van de bestaande voorraad, circulariteit, enzovoort – te kunnen halen. Maar als het om constructieve systemen gaat, kunnen innovaties ook veiligheidsrisico’s met zich meebrengen. Er kan niet worden teruggevallen op bestaande aanbevelingen, certificaten of attesten. De veiligheid van een innovatief constructiesysteem kan alleen worden aangetoond door middel van aanvullend bewijs dat de constructies zich gedragen zoals is berekend. De coördinerend constructeur moet het mandaat hebben of krijgen om zulk aanvullend bewijs af te dwingen.
Taakgroep
Dat is één van de aanbevelingen van de Taakgroep Innovaties en Systeemgrenzen van KPCV, die zich over deze problematiek heeft gebogen. De groep bestond uit Huibert Borsje (TNO), Christophe Bauduin (BESIX), Roland Verbrugge (Krekon), Erik Middelkoop (RHKDHV), Jurgen Hielema RVB), Dik Spekkink (Spekkink C&R) en Dick Stoelhorst (Bouwwise!). Aanleiding voor de instelling van de taakgroep was de instorting van de parkeergarage bij Eindhoven Airport.
Systeemgrenzen
De taakgroep kwam al snel tot de conclusie dat het in Eindhoven niet zozeer om een innovatie ging, als wel om het ‘oprekken van systeemgrenzen’ van een bestaand constructief systeem. Meestal is zo’n systeem voorzien van een attest of certificaat, waarin exact staat beschreven wat het systeem behelst en onder welke randvoorwaarden het mag worden toegepast. In de praktijk worden de grenzen van de toepassing nogal eens opgezocht en soms overschreden. De grenzen worden steeds verder opgerekt en het gaat steeds goed, totdat het een keer – zoals in Eindhoven – helemaal fout gaat.
Aanbevelingen
De Taakgroep Innovaties en Systeemgrenzen heeft voor elk van beide onderwerpen een document geschreven, dat is opgenomen in de bronnenlijst van KPCV. Elk document bevat een beknopte beschrijving van de problematiek, een kernachtige analyse en aanbevelingen voor alle betrokken disciplines, van opdrachtgever tot deelconstructeur. Uiteraard is één en ander ook verwerkt in een nieuwe borgingsactie op KPCV: Omgaan met innovaties. Een hoofdrol is volgens de taakgroep weggelegd voor de coördinerend constructeur, maar diens opdrachtgever moet hem in staat stellen die rol ook naar behoren in te vullen.
Meer weten? Hier kunt u beide documenten downloaden: Toepassing van innovatieve constructieve systemen en Systemen en producten binnen systeemgrenzen.
