Ontwerp en constructieve veiligheid op de bouwplaats
In discussies over constructieve veiligheid ligt de nadruk meestal op de veiligheid van bouwwerken in de gebruiksfase. De veiligheid van constructies in aanbouw blijft onderbelicht, terwijl juist in de uitvoeringsfase de meeste ongelukken gebeuren en de meeste slachtoffers vallen. Aan de veiligheid tijdens de bouw moeten bouwpartners krachtens het Arbobesluit Bouwproces al in de ontwerpfase aandacht besteden. Bent u de opdrachtgever, dan bent u daarvoor op grond van hetzelfde Arbobesluit publiekrechtelijk verantwoordelijk. U bent wettelijk verplicht een ‘V&G-coördinator ontwerpfase’ aan te stellen. Deze V&G-coördinator moet ervoor zorgen dat de ontwerpende partners – inclusief de constructeur – op strategische momenten de veiligheids- en gezondheidsrisico’s inventariseren die op de bouwplaats kunnen optreden als gevolg van het ontwerp. Op ‘strategische momenten’ wil zeggen: op tijdstippen dat de ontwerpers het ontwerp eventueel nog kunnen bijstellen om V&G-risico’s weg te nemen of te verkleinen. Overblijvende V&G-risico’s moeten worden opgenomen in een “V&G-plan Ontwerpfase”, inclusief mogelijke beheersmaatregelen die de uitvoerende partij moet nemen. Het V&G-plan Ontwerpfase draagt u over aan de uitvoerende partij, die het verder – in samenspraak met alle neven- en onderaannemers – dient uit te werken tot een “V&G-plan Uitvoeringsfase”.
We bevelen aan om het inventariseren, analyseren en managen van V&G-risico’s integraal onderdeel te maken van het ‘algemene’ risicomanagement.
Bent u ontwerpend constructeur, dan moet u dus niet alleen veilige constructies ontwerpen, maar ze ook zodanig ontwerpen, dat zij veilig kunnen worden gebouwd. Met serieus na te denken over de maakbaarheid van ‘uw’ constructies helpt u de opdrachtgever om inhoud te geven aan zijn verplichtingen op grond van het Arbobesluit Bouwproces. Zie verder ook de aanbevelingen m.b.t. tot de constructieve veiligheid van hulpconstructies in de borgingsactie “Constructieve Veiligheid van Hulpconstructies”; deze betreffen ook specifieke hulpconstructies die nodig kunnen zijn om de omgevingsveiligheid te borgen. In dit document over NVAF Richtlijnen wordt aangetoond dat maatregelen voor veilig werken op de bouwplaats ook van belang is voor de borging van constructieve veiligheid.
Enkele brancheorganisaties – waar onder de BNA en Bouwend Nederland – hebben gezamenlijk de ‘V&G ontwerpwijzer’ en de “Leidraad V&G-verplichtingen” uitgebracht. Deze kunnen u helpen om op praktische wijze te voldoen aan de V&G-verplichtingen, zoals het uitvoeren van de V&G-coördinatie in de ontwerpfase en het opstellen van een V&G-plan Ontwerpfase.
Laat u tijdens de uitvoering informeren of, hoe en waarom in de praktijk is afgeweken van het V&G-plan Ontwerpfase. Ga pro-actief op zoek naar deze informatie, zodat alle betrokkenen daarvan kunnen leren voor volgende projecten!